สุภาษิตสอนหญิง ***เกิดเป็นสตรีมีศรีศักดิ์***
ผู้ใดเกิดเป็นสตรีอันมีศักดิ์
บำรุงรักกายไว้ให้เป็นผล
สงวนงามตามระบอบให้ชอบกล
จึงจะพ้นภัยพาลนินทา
***เป็นสาวศรีเหมือนมณีมีค่านัก***
เป็นสาวแซ่แร่รวยสวยสะอาด
ก็หมายหมาดเหมือนมณีอันมีค่า
แม้แตกร้าวรานร่อยถอยราคา
ก็จะพาค่าหายจากกายนาง
***จะนุ่งห่มทาแป้งแต่งพอดี***
จะนุ่งห่มดูพอสมศักดิ์สงวน
ให้สมควรรับพักตร์ตามศักดิ์ศรี
จะผัดหน้าทาแป้งแต่งอินทรีย์
ดูฉวีผิวเนื้ออย่าเหลือเกิน
***เอาผมไว้ให้รับกับใบหน้า***
จะเก็บไรไว้ผมให้สมพักตร์
บำรุงศักดิ์ตามศรีมิให้เขิน
เป็นสุภาพราบเรียบแลเจริญ
คงมีผู้สรรเสริญอนงค์ทรง
***อย่าเดินกรายขยับเสื้อผ้าอย่าเสยผม***
อย่าเดืนกรายย้ายอกยกผ้าห่ม
อย่าเสยผมกลางทางหว่างวิถี
อย่าพูดเพ้อเจ้อไปไม่สู้ดี
เหย้าเรือนมีกลับมาจึ่งหารือ
***เวลาเดินให้ปกป้องของสงวน***
อย่าลืมตัวมัวเดินให้เพลินจิต
ระวังปิดปกป้องของสงวน
เป็นนารีที่อายหลายกระบวน
จงสงวนศักดิ์สง่าอย่าให้อาย
***รักในใจอย่าให้ออกมานอกหน้า***
อันที่จริงหญิงกับชายย่อมหมายรัก
มิใช่จักตัดทางที่สร้างสม
แม้นจักรักรักไว้ในอารมณ์
อย่ารักชมนอกหน้าเป็นราคี
ดั่งพฤกษาต้องวายุพัดโบก
เขยื้อนโยกก็แต่กิ่งไม่ทิ้งที่
จงยับยั้งชั่งใจเสียให้ดี
เหมือนจามรีรู้จักรักษากาย
***คนขี้เหล้าเมายาอย่าไปเลือก***
คิดถึงตัวหาผัวนี้หายาก
มันชั่วมากนะอนงค์อย่าหลงใหล
คนสูบฝิ่นกินสุราพาจัญไร
แม้นหญิงใดร่วมห้องจะต้องจน
มักเบียดเบียนมีทางประดาเสีย
เหมือนเลี้ยง***อัปรีย์ไม่มีผล
ไม่ทำมาหากินจนสิ้นตน
แล้วซุกซนตีชิงเที่ยววิ่งราว
***เป็นคนดีถึงจนทรัพย์ไม่อับหมอง***
ถ้าคนดีมิได้ซ้ำระยำยับ
ถึงขัดสนจนทรัพย์ไม่เศร้าหมอง
คงมีผู้ชูช่วยประคับประคอง
เปรียบเหมือนทองธรรมดาราคามี
***จงรักนวลสงวนงามห้ามใจไว้***
จงรักนวลสงวนงามห้ามใจไว้
อย่าหลงใหลจำคำที่พร่ำสอน
คิดถึงหน้าบิดาและมารดร
อย่ารืบร้อนเร็วนักมักไม่ดี
***ดูแลเรือนเหย้าและข้าวของ***
ระวังดูเรือนเหย้าและข้าวของ
จะบกพร่องอะไรที่ไหนนั่น
เห็นไม่มีแล้วอย่าอ้างว่าช่างมัน
จงผ่อนผันเก็บเล็มให้เต็มลง
***รูปไม่สวยแต่ใจงามก็ล้ำเลิศ***
เป็นผู้หญิงสิ่งใดจะล้ำเลิศ
จะประเสริฐก็แต่ใจไม่เสื่อมสลาย
ถึงรูปทรงนงคราญจะพานคลาย
ก็อาจกลายส่งสวยด้วยใจงาม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น